In 2023 blijft de krapte op de arbeidsmarkt een prominente uitdaging. Deze krapte heeft nieuwe hoogtepunten bereikt in het eerste kwartaal van het jaar. Uit data van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat er voor elke 100 werkzoekenden maar liefst 133 vacatures beschikbaar waren. Ter vergelijking, aan het begin van 2020 was deze verhouding nog geen 60 vacatures per 100 werklozen.
Waarom is de arbeidsmarkt krapper dan ooit?
- Vergrijzing
Waarschijnlijk de grootste oorzaak van de krapte: de vergrijzing van de Nederlandse bevolking. Steeds meer mensen gaan met pensioen waardoor het aantal potentiële werknemers daalt. De komende decennia krimpt de markt met 1 miljoen mensen. Volgens experts is het omslagpunt van de vergrijzing pas over een kleine dertig jaar. Als we doorgaan met wat we nu doen, dan is de verwachting dat de vergrijzing ons nog tientallen jaren parten spelen.
- Coronacrisis
Door de miljarden coronasteun zijn veel meer bedrijven overeind gebleven. Ook bedrijven die voor de coronacrisis eigenlijk al niet levensvatbaar waren. Werknemers bleven dus ook vastzitten in de banen, terwijl zij anders beschikbaar zouden zijn geweest voor andere werkgevers. Daarnaast staat de markt onder druk door toenemend (langdurig) verzuim als gevolg van de crisis. Dit komt door mensen die ziek thuis zitten, maar ook door de toename van het aantal burn-outs. Ook is er veel extra werk ontstaan door de teststraten en de telefoonlijn bij de GGD.
Hoe kan de arbeidskrapte opgelost worden?
De verwachting is niet dat de arbeidskrapte zo 1, 2, 3 opgelost kan worden. Toch zijn er een aantal mogelijkheden om de krapte (gedeeltelijk) op te lossen.
- Deeltijdwerkers meer laten werken
Een goede oplossing is het huidige personeel meer uren te laten werken. De overheid kan deze deeltijdwerkers stimuleren door kinderopvang niet meer inkomensafhankelijk te maken. Zodat de prikkel om meer te werken niet wordt weggenomen door stijgende opvangkosten. Daarnaast moeten roosters flexibiliseren, zodat mensen werk en privé kunnen combineren. Een andere optie is het inschakelen van meer-uren-bonussen.
- Automatisering en robotisering
Deze tools moeten ervoor zorgen dat er werk uithanden wordt genomen. Zo zouden werknemers ondersteund kunnen worden met softwarerobots om repetitieve taken weg te nemen en de werkdruk te verlagen. Het kabinet zegt in te willen zetten op arbeidsbesparende technologieën als augmented reality, robotica en spraakherkenning. Een goed voorbeeld hiervan is de digitale QR-code. Deze code wordt op tafels gebruikt voor bestellingen om het personeelstekort in de horeca op te vangen.
- Arbeidsmigratie
In diverse sectoren kan arbeidsmigratie een oplossing zijn voor de krapte, bijvoorbeeld in de land- en tuinbouw. Ook de overheid ziet hier kansen in arbeidsmigratie van buiten de EU om de krapte aan te pakken. Om misstanden te voorkomen moeten arbeidsmigranten minder afhankelijk zijn van uitzendbureaus en moeten deze beter gecontroleerd worden op uitbuiting. Ook huisvesting en zorgverzekering van arbeidsmigranten moeten beter worden geregeld.
- Opleiding en scholing
Het is belangrijk om de studiekeuzes van jongeren te beïnvloeden. Het is belangrijk dat meer jongeren actief worden in de sectoren waarin de arbeidskrapte het grootst is. Daarnaast moet het voortgezet onderwijs toekomstbestendig gemaakt worden door harder in te zetten op digitalisering.
De verwachting is dat de arbeidskrapte voorlopig nog aan zal houden. Maar een faillissementsgolf zou ervoor kunnen zorgen dat de krapte weer afneemt. Experts verwachten dat de krapte op de arbeidsmarkt de komende tijd zal stabiliseren. Er wordt weer gesproken van een recessie. Dus als de economie inzakt of op slot moet, zoals tijdens corona, dan lijkt het probleem weer even weg.
Nu jij meer weet over de oorzaken en oplossingen voor de arbeidskrapte verwijs ik je graag door naar onze andere blogs. Hier vind je informatie die jij nodig hebt om nieuw talent aan te trekken. Wil jij jouw werkgeversmerk altijd online onder de aandacht hebben? Dan verwijs ik je door naar een overzicht van al onze aangeboden diensten.
Deel deze blog met jouw collega’s en mocht er nou een geweldige tip ontbreken, laat het dan weten in de reacties hieronder!
Nu jij meer weet over employer branding verwijs ik je graag door naar onze andere blogs. Hier vind je informatie die jij nodig hebt om nieuw talent aan te trekken. Wil jij jouw merk altijd online onder de aandacht hebben? Dan verwijs ik je door naar een overzicht van al onze aangeboden diensten.